poniedziałek, 5 lutego 2024

Architektura Romańska. Rotunda św. Prokopa w Strzelnie.

 "

Rotunda św. Prokopa w Strzelnie – największa romańska świątynia w Polsce zbudowana na planie koła, położona przy placu św. Wojciecha 1. Zapis w kronikach Jana Długosza podaje datę 16 marca 1133 jako dzień jej konsekracji. Ostatnie badania archiwalne wskazują na równoczesny czas ukończenia rotundy i pobliskiego kościoła norbertanek (drugie dziesięciolecie XIII w.). Od 2018 pomnik historii[1] 

Budowla wykonana została z granitowych ciosów kamiennych z elementami konstrukcyjno-dekoracyjnymi z piaskowca, z późniejszymi elementami z cegły. (...)

 Podczas II wojny światowej rotunda została zamieniona na magazyn. W 1945 Niemcy podłożyli ładunki wybuchowe w rotundzie. Wybuch i pożar zniszczyły górne partie wieży i całe wyposażenie wnętrza, natomiast ściany przetrwały. Prace konserwatorskie przeprowadzono w latach 1948–1952, przywracając pierwotny, romański charakter kościoła. W zamknięcie empory wieży wmontowano podczas rekonstrukcji biforium wsparte na oryginalnej romańskiej kolumnie niewiadomego pochodzenia."

Widok na biforium - czyli ten łuk z kolumną po środku.


 "W prezbiterium po lewej stronie przechowywana jest rekonstrukcja romańskiego tympanonu fundacyjnego kościoła z XII wieku, którego oryginał został zniszczony w 1945 roku. Kopię wykonano na podstawie odlewu ze zbiorów krakowskiego Muzeum Narodowego oraz fotografii oryginału z archiwum wojewódzkiego konserwatora zabytków w Poznaniu. Gdyby zachował się oryginał, byłby najstarszym tympanonem fundacyjnym w Polsce oraz jednym z najcenniejszych zabytków romańskich (romańskie tympanony fundacyjne w Polsce posiadają jedynie kościoły w Strzelnie i Wrocławiu). Nie wiadomo jednak, gdzie pierwotnie znajdowała się ta płaskorzeźba. Najczęściej tympanony umieszczano nad wejściem do świątyni, ta wersja jednak jest wykluczona, gdyż rozmiary tego nie odpowiadają wymiarom drzwi wejściowych."

 Cytaty ze strony:

 https://pl.wikipedia.org/wiki/Rotunda_%C5%9Bw._Prokopa_w_Strzelnie



















 

 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz